از اکوسیستم کارآفرینی زنان تا طرح فراگیری تجارت، برای توسعه کارآفرینی زنان
توسعه در کشور، نیازمند تشکل‌ها و سازمان‌هایی همانند انجمن زنان کارآفرین است، که بدون وجود آنها راه به جایی نمی‌برد.
مجتبی خسروتاج، رییس سازمان توسعه‌ی تجارت، با بیان این مطلب در نشست مشترک با اعضای کارگروه صنعت و تجارت همایش توسعه کارآفرینی زنان در ایران، با بیان این مطلب گفت: هم اینک تعداد فعالان و کارآفرینان در حوزه‌ی صادرات و بازرگانی خارجی حتی به یک هزار نفر نیز نمی‌رسد، زیرا متاسفانه افزون بر انحصار نفتی ، فرصت‌های مناسبی برای فعالان بخش خصوصی فراهم نشده است.
وی با اشاره به تجربه‌های موفق کشورهای توسعه یافته‌ای چون اتریش و کشورهای اسکاندیناوی در این زمینه، افزود: بهره‌گیری از تجربه‌های دیگران در خصوص توسعه، به ویژه آنها که مبنای علمی دارد و بومی‌سازی آن برای اجرای بهتر در کشور، یک ضرورت است.
خسروتاج با تاکید بر ضرورت توجه به اکوسیستم کارآفرینی زنان، تصریح کرد: وظیفه‌ی اصلی دولت‌ها برای توسعه‌ی کسب و کار و کارآفرینی زنان، تدوین قوانین و بسترسازی مناسب، به ویژه به صورت منصفانه و غیرتبعیض‌آمیز است. اما بانوان نیز باید خودشان در این فرآیند مشارکت بیشتری داشته باشند.
در این نشست، پیش از سخنان مجتبی خسروتاج، فخرالسادات محتشمی پور، دبیر همایش، گزارشی از روند برگزاری همایش‌های پیشین انجمن زنان کارآفرین و همایش پیش رو ارایه کرد.
همچنین مرسده نادری مدیر کارگروه، چهار سوال در خصوص چالش‌های کارآفرینی زنان، تداوم این چالش‌ها، چشم‌انداز کارآفرینی زنان و راه‌کارهای رسیدن به این چشم‌انداز در بخش صنعت و بازرگانی مطرح کرد.
زهرا رهایی، مشاور علمی همایش نیز با اشاره به ضرورت توجه بیشتر دولت به سازمان‌های مردم نهاد، به عنوان بازوی فکری، خواستار تبیین نقش زنان در زمینه‌هایی چون روند پیوستن به سازمان تجارت جهانی ( (WTOو جهت گیری کلی دولت در خصوص کارآفرینی بانوان در برنامه‌ی توسعه شد.
در این نشست مهندس محمدرضا ایزدیان، مديرکل دفتر برنامه ريزي تجاري سازمان توسعه تجارت نیز در سخنانی با بیان این مطلب که هم اینک رییسان بسیاری از سازمان‌های توسعه‌ی تجارت در جهان از میان بانوان برگزیده می‌شوند، گفت: بحث جدیدی که اکنون با عنوان فراگیری تجارت (Inclusive Traide ) در جهان مطرح شده، ضرورت بهره‌گیری از توانمندی‌های نیمی از جمعیت جهان، یعنی بانوان، برای دستیابی به توسعه مورد توجه و تاکید ویژه قرار گرفته است. هر چند هنوز این موضوع در ایران مطرح نشده و نوظهور است.
وی پیوند یک میلیون بانوی کارآفرین با بازار تا پایان سال 2020 میلادی را از جمله‌ی موارد مطرح شده در طرح فراگیری تجارت برشمرد و افزود: مسایلی چون تضمین قراردادهای دولتی و معامله‌های تجاری، بازگشایی خدمات مالی، اعطای مالکیت معنوی، انجام سیاست‌های منصفانه و آسان‌سازی دسترسی به بازارهای جهانی، نیز در این طرح مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.
دکتر خاورداد از دیگر سخنرانان این نشست، آثار و نتایج برگزاری همایش‌هایی را چون آن چه در انجمن زنان کارآفرین انجام می‌شود، مورد بررسی قرار داد و گفت: این گونه همایش ها را باید با میزان تاثیری که در روش‌ها و رفتارهای مردم، دولتمردان، مدیران اجرایی و قانونگذاران دارد، سنجش کرد. افزون بر آن باید دید در راه‌اندازی چند بنگاه و شرکت و کارخانه تاثیرگذار بوده است.
دکتر حسای اما در ادامه، با انتقاد از تشکیل انجمن‌هایی هم چون انجمن زنان کارآفرین، که بر مبنای جنسیت است، آن را القا کننده‌ی احساس ضعف زنان دانست و تاکید کرد که به جای جداسازی جنسیتی و مدل‌های حمایتی، باید مبنا را شایسته سالاری و اجرای مدل‌های شایستگی در نظر گرفت و به بانوان این خودباوری را داد که آنها تفاوتی با مردان ندارند.
خانم دکتر پریچهر سلطانی مشاور رییس سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی، از حاضران در این نشست، در سخنانی تبعیض مثبت در مورد بانوان را ضروری دانست و با اشاره به نقش رایزن‌های تجاری در یافتن شریک تجاری برای بانوان کارآفرین، خواستار توجه ویژه به جمع‌آوری آمار درست از بانوان کارآفرین ایرانی در سطح کشور شد.
خانم مهندس سهیلا جلودارزاده دیگر میهمان این برنامه بود که با توجه به نقش قانون گذاری و نظارتی نمایندگان مجلس حمایت از کارآفرینی زنان را مورد تأکید قرار داد و گفت ردیف های بودجه ی خوبی برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار که منجر به خودکفایی آنان شود و نیز برای توسعه زنان روستایی در برنامه ششم توسعه اختصاص داده شده که نهادهای مدنی می توانند برای اجرای طرح های ملی و محلی خود به آن توجه کنند چرا که متاسفانه وقتی هم پول هست برنامه نیست!
دکتر موسوی، نماینده‌ی مردم در مجلس شورای اسلامی نیز با ابراز امیدواری در خصوص منشا خیر و برکت بودن همایش آینده‌ی انجمن زنان کارآفرین، گفت: آفتی که اغلب همایش‌ها درگیر آن می‌شوند، کلی‌گویی است، که این موضوع در برنامه‌ریزی‌های کلان جامعه هم وجود دارد.
وی از اعضای انجمن زنان کارآفرین خواست که برنامه‌های خود را به مجلس ارایه کنند و افزود: واقعیت این است که دولت کمتر وارد برنامه‌سازی می‌شود. در حالی که اگر این موضوع در نظر گرفته نشود، ما شاهد تغییرات خاصی در کشور نخواهیم بود.
به گفته‌ی وی، هر گاه حضور بانوان در اقتصاد کشور بیشتر شده، دگرگونی‌های بسیار خوبی در کشور به وجود آمده است.
دکتر گلرد استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه کارآفرینی در ادامه‌ی این نشست گفت: در تمامی کشورها، سیاست‌های حمایتی برای بانوان وجود دارد، زیرا با با برنامه‌ریزی و استراتژی مناسب می‌توان به وضعیت مطلوب رسید.
وی وجود صنایع و کسب و کارهای کوچک و متوسط را فرصت خوبی برای توسعه عنوان کرد و یادآور شد: در بسیاری از کشورهای جهان، مراکز کارآفرینی به مراکز رشد متصل شده اند، زیرا بسیاری از کسب و کارهای ایجاد شده، در سه تا پنج سال نخست شکست می‌خورند و به همین دلیل نیاز به پشتیبانی دارند، که در این راه مراکز رشد می‌توانند بسیار یاری‌رسان باشند.
در پایان زنان کارآفرین و صاحبان کسب و کار، ضمن معرفی خود و کسب و کارهایشان، چکیده چالش ها و فرصت های کارآفرینی در این حوزه را که براساس نشست اول تنظیم شده بود ارائه کردند. ضرورت اصلاح نگرش ها و فراهم کردن بستر فرهنگی برای توسعه کارآفرینی زنان، سهمیه بندی جنسیتی در مدیریت، ضرورت فرهنگ سازی، توانمندسازی و الگوسازی برای دانش آموزان و دانشجویان دختر، ضرورت کوتاه کردن مسیر از ایده پردازی و اراده ایجاد کسب و کار تا انجام آن از طریق اصلاح قوانین، تقویت سیستم آموزشی و تأمین منابع مالی، از جمله موضوعاتی بود که توسط زنان کارآفرین و صاحب کسب و کار حاضر در این نشست تخصصی مطرح شد.
